Հրդեհների լեզուն

Ես բոցերի լեզուն չեմ մոռանա բնավ:
Հրդեհային բառի հրե լեզուն,
Երբ երկինքը իր լայն անեզրության վրա
Փոխանցում էր խոսքեր հակիրճ ու սուր:
 
Մարտի թոհ ու բոհում, շառափի մեջ կռվի,
Երբ խոսքն անկարող էր, անզոր՝ լեզուն,
Երբ թնդանոթն անգամ իր որոտով հեռվից
Ոչ թե խոսո՛ւմ էր պարզ, այլ կակազում:
 
Երբ նահանջում էինք մենք մի ծանր պահի
Եվ սկսում էին շան պես հաչել
Թշնամու զենքերը, որ մեզ մատնեն ահի,-
Երկինքը հայտնում էր. «Կանգնե՛ք, քաջե՛ր»:
 
Այդ՝ մի գյուղ էր գուցե - կերոնի պես այրված,
Գուցե մի գործարան՝ քուրայի պես,
Գուցե անտառ վայրի, գուցե մի թանգարան՝
Իր գույների փայլի պերճության մեջ:
 
Այդ՝ հրդեհի խոսքն էր երկնի վրա լազուր,
Հասկանալի, սակայն և անթարգման,
Հրի հրամանը, բոցի անզուսպ լեզուն,
Անխախտ մեր դեվիզը՝ կամ կյա՛նք, կամ մա՛հ:
 
Իսկ երբ երթի փոշին լուսածիրի նման
Արդեն թշնամական հորիզոնի վրա՝
Ելնում ու ծածկում էր ամենայն ինչ,
Ազդարարում էր նա - «Առա՜ջ, դեպ ի՛նձ»:
 
Եվ երբ անցնում էինք քաղաքներից-քաղաք,
Մեր հաղթության ուրախ ժխորի մեջ
Նա մի վերջին անգամ հորիզոնում շողաց,
Կայծագրեր. «Դադա՛ր: Հաղթությո՛ւն: Վե՛րջ»:
 
Այդ՝ վերջին բոցի մեջ պատերազմն էր այրվում,
Մոխրանում էր կռվի մոլուցքը թեժ՝
Իր իսկ հրախաղով իր մահն ազդարարում,
Իր երկնքի ներքո, իր որջի մեջ...
 
. . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . .
 
Ես բոցերի լեզուն չե՛մ մոռանա բնավ,
Հրթիռային խաղի թովիչ լեզուն՝
Լենինի դամբանի հավերժության վրա,
Հրապարակում Կարմիր, Կրեմլի շուրջ...
 
*
Խաղաղության հուրը վառվում է մեղմուրախ
Հիմա ամե՜ն տան մեջ մեր աշխարհում:
Մենք բոցերի լեզուն չե՛նք մոռացել, բնա՛վ -
-Զգաստությո՜ւն է նա թելադրում:

05.II.1947թ.
Երևան