Մանկության Օրեր

Մանկությա՜ն օրեր, երազի նման
Անցաք գնացիք, այլ չեք դառնալու․
Ո՜հ դուք երջանիկ, ո՜հ անհոգ օրեր․
Ընդունակ միայն ուրախացնելու։

Ձեզանից հետո եկավ գիտություն
Յուր ծանր հայացքով աշխարհի վերա,
Ամեն բան ընկավ մտածության տակ,
Րոպե չմնաց ազատ կամ ունայն։

Գիտակցությունը հաջորդեց սորան․
Ազգի վիճակը ծանրացավ սրտիս․․․
Ապոլլոն տվեց ինձ յուր քնարը․
Որպես փարատիչ տրտում ցավերիս։

Ավա՜ղ․ այդ քնարը իմ ձեռքում հնչեց
Նույնպես լալագին, նույնպես վշտահար,
Ինչպես իմ սիրտն էր, իմ զգացմունքը․
Ուրախացուցիչ չգտա մի լար։

Ես այն ժամանակ միայն զգացի,
Որ այդ ցավերից ազատվելու չեմ,
Որչափ իմ ազգս կը մնա ստրուկ
Օտարների ձեռք, անխոս, տխրադեմ։

Մանկությա՜ն օրեր, ինչո՛ւ այդպես շուտ
Թռաք գնացիք, անդարձ հավիտյան․
Ես այն ժամանակ անհոգ ու ազատ
Կարծում էի ինձ աշխարհի իշխան։

Գերության շղթան ինձ զգալի չէր,
Եվ ոչ բռնության անգութ ճանկերը․
Ձեզանից հետո ծանրացան նոքա,
Ո՛հ, անիծում եմ ես այս օրերը։

Լո՛ւռ կաց, դու քնար, այլ մի՛ հնչեր ինձ,
Ապոլլոն, հե՛տ առ դարձյալ դու նորան,
Տո՛ւր մի այլ մարդու, որ ընդունակ է
Զոհ բերել կյանքը սիրած աղջկան։

Ես պիտի դուրս գամ դեպ հրապարակ
Առանց քնարի, անզարդ խոսքերով․
Ես պիտի գոչեմ, պիտի բողոքեմ,
Խավարի ընդդեմ պատերազմելով։

Ներկա օրերում այլ ի՛նչ սև քնար,
Սուր է հարկավոր կտրճի ձեռքին․
Արյո՛ւն ու կրա՛կ թշնամու վերա,
Այս պիտի լինի խորհուրդ մեր կյանքին։

Թո՛ղ պատգամախոսը, հնացած Դելֆի,
Յուր եռոտանու վերա փրփրի․
Թո՛ղ միջին դարու գաղափարներով
Ամբոխը խաբել ճգնի աշխատի։

Թո՛ղ նա թարգմանե զրպարտությունը,
Թո՛ղ մխիթարվի ծովի ափերում,
Մենք ազատության ենք միայն թարգման,
Միայն այս խոսքս ունինք բերանում։

«Ո՛վ հայր, ո՛վ դու հայր, որ երկնքումն ես,
Խնայիր թշվառ մեր անտեր ազգին․
Մի՛ տար զոհ գնալ թշնամիներ»․
Նա այլ չէ լսում դելֆյան հարցուկին։